Jak wyleczyć biegunkę?
Biegunka – to zaburzenie trawienia, którego głównym objawem jest zwiększona częstotliwość wypróżnień, zgodnie z WHO od 3 i więcej na dobę, wraz ze zmianą konsystencji stolca na wodnisty (90% wody) lub papkowaty. Biegunce często towarzyszą:
- ogólne osłabienie,
- gorączka i dreszcze,
- nudności i wymioty
- kurczowe bóle brzucha.
W większości przypadków biegunka jest łagodnym, krótkotrwałym stanem, który nie wymaga żadnego leczenia, jednak czasem może być groźna dla zdrowia. Największym zagrożeniem jest utrata wody oraz zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Biegunki w szczególności u dzieci szybko doprowadzają do zagrażającego życiu odwodnieniu.
Objawy odwodnienia to:
- wzmożone pragnienie,
- suchość w jamie ustnej,
- zmniejszenie objętości oddawanego moczu,
- zaburzenia pracy serca,
- utrata sił i senność.
Zwykła biegunka trwa kilka dni - jeżeli trwa do 10 dni, mówimy o biegunce ostrej. Jeśli dolegliwość nie opuszcza nas przez dłuższy okres wówczas jest to biegunka przewlekła.
Przyczyny biegunek:
- zakażenie wirusowe (np.rotawirusami czyli grypa żołądkowa),
- zakażenie bakteryjne np. Salmonella, Escherichia Coli,
- zakażenie parazytologiczne np.lambie,
- uczulenie na niektóre pokarmy,
- zatrucie pokarmowe produktami skażonymi najczęściej enterotoksynami z gronkowców i innych bakterii,
- choroby np. przewlekłe zapalenie trzustki, stany po resekcji żołądka, owrzodzenie jelit, uchyłki, guzy,
- zwiększona motoryka jelit np. w nadczynności tarczycy
- czynniki emocjonalne, psychiczne, stres,
- biegunka poantybiotykowa – dochodzi z powodu zniszczenia przez antybiotyki flory bakteryjnej przewodu pokarmowego,
- zatrucie substancjami chemicznymi np.lekami,
- wahania hormonalne.
Sposoby na biegunkę
Leczenie biegunki polega na niedopuszczeniu do odwodnienia organizmu, w związku z tym należy pić dużo wody i zażywać roztwory elektrolitowe dostępne w aptece bez recepty takie jak: Litorsal, Orsalit, Oryal, Stoperan Elektrolity zawierające: sód, potas , wapń, chlor i magnez. To dzięki nim możliwe jest utrzymanie prawidłowej równowagi wodno- elektrolitowej w organizmie. Jeśli biegunce towarzyszą bóle kurczowe brzucha należy zażywać leki rozkurczowe: No-spa, Spastyna, a w przypadku gorączki leki obniżające temperaturę.
Przy przedłużającej się biegunce niezbędna jest pomoc lekarska, szczególnie gdy dochodzą takie objawy jak: gorączka, bóle brzucha, bolesne parcie, ogólne osłabienie, wymioty, znaczne rozluźnienie stolców, odwodnienie. W przypadku biegunki po antybiotykowej zalecane jest nawadnianie i stosowanie probiotyków uzupełniających florę bakteryjną jelit. Zakaźne biegunki o bardzo ostrym przebiegu, z gorączką i krwistymi stolcami, zwykle wymagają analizy mikrobiologicznej stolca.
Co jeść podczas rozwolnienia?
Podczas biegunki należy jeść potrawy delikatne i lekkostrawne, które nie podrażniają układu pokarmowego. Przez pierwsze 24 godziny od pojawienia się objawów można jeść suchary i kleik ryżowy, gotowane ziemniaki, gotowaną marchew, chrupki kukurydziane, słaby rosół, mięso gotowane, kasze manną, pieczywo pszenne, biszkopty.Można pić herbatę z rumianku i mięty
Należy unikać napojów zawierających kofeinę takich jak herbata lub kawa, które dodatkowo odwadniają organizm, a także produktów które długo zalegają w przewodzie pokarmowym i ciężko jest je strawić, potraw smażonych i tłustych takich jak: frytki, tłuste mięsa i sosy, a także produktów mlecznych: mleka, sera, gdyż mogą spowodować czasową nadwrażliwość przewodu pokarmowego, słodyczy, alkoholu, gdyż powoduje odwodnienie organizmu.
Gdy objawy zmniejszą się można stopniowo powracać do normalnej diety.
Zatrucie pokarmowe
Ma zwykle ostry przebieg i spowodowane jest najczęściej niedawno przyjętym pokarmem lub napojem zawierającym toksyny bakteryjne. Rzadsze przypadki to tzw.chemiczne zatrucia pokarmowe w efekcie spożycia resztek środków ochronnych roślin, pozostałych na owocach i warzywach, substancji chemicznych, takich jak ołów lub rtęć oraz trujących jagód albo grzybów. Najczęściej do zatruć pokarmowych dochodzi latem, gdy trudniej jest właściwie schłodzić czy zamrozić produkty żywnościowe.
Jak działają toksyny
Spożyte wraz z jedzeniem toksyny atakują błonę śluzową przewodu pokarmowego, wywołujące jej stan zapalny, a ponadto są wchłaniane do krwi, powodując gorączkę. Takie bakterie jak gronkowiec złocisty czy jad kiełbasiany wytwarzają toksynę podczas namnażania się w pokarmach. Chociaż bakterie niszczy wysoka temperatura w trakcie gotowania, toksyny są odporne na działanie gorąca i mogą spowodować zatrucie po spożyciu. Zatrucie pokarmowe wywołane przez gronkowca powoduje nasilone wymioty i biegunkę, zwykle rozpoczynające się w ciągu 6 godzin po spożyciu zakażonej żywności.
Objawy zatrucia jadem kiełbasianym mogą rozwijać się w ciągu tygodnia i stanowić zagrożenie życia.
Toksyna atakuje oprócz jelit układ nerwowy, powodując trudności w przełykaniu, wyczerpanie i podwójne widzenie.
Leki na biegunkę
Biegunka może być zagrożeniem dla zdrowia, gdyż bez odpowiednich środków zaradczych prowadzi do odwodnienia. Bardzo skutecznym lekiem na rozwolnienie jest węgiel leczniczy (Carbo medicinalis),który wiąże toksyny, bakterie, gazy jelitowe i inne czynniki szkodliwe, które nasilają perystaltykę jelit, zwiększają przenikanie wody do światła jelita i powodują pojawienie się biegunki.
W przypadku łagodnych biegunek wystarczy stosowanie doraźnych leków hamujących ruchy jelit takich jak: Laremid, Stoperan, Imodium instant - lek przeciwbiegunkowy bez popijania.
Nifuroksazyd Hasco jest lekiem na biegunkę wywołaną przez bakterie, jest dostępny w aptece bez recepty, wykazuje miejscowe działanie w świetle jelita w stosunku do niektórych bakterii, które wywołują ostre i przewlekłe biegunki.
Smecta – lek na biegunkę dla dzieci i dorosłych, jest to proszek do sporządzania zawiesiny. Wykazuje silne działanie powlekające błonę śluzową przewodu pokarmowego, skutecznie leczy objawy biegunki, wiąże i usuwa bakterie, wirusy i toksyny.
Zażywanie probiotyków skraca czas trwania biegunki i ogranicza jej nasilenie np. takch jak: Trilac, Sanprobi, Enterol, Dicoflor.