Co to jest zaćma?
Spis treści:
- Przyczyny zaćmy
- Typy zaćmy i jej objawy
- Zaćma, jak leczyć?
- Jakie soczewki przy zaćmie
- Co to jest zaćma wtórna
Problemy związane z narządem wzroku obejmują szeroki zakres schorzeń-od infekcji i urazów do zaburzeń widzenia i ślepoty. Oko jest złożoną i delikatną strukturą, ma zaledwie 25mm średnicy. Oko dostarcza do mózgu więcej informacji o otaczającym nas świecie niż jakikolwiek inny narząd zmysłu.
Zaćma (katarakta) jest bezbolesnym zmętnieniem wewnętrznej skupiającej soczewki oka. Choroba postępuje stopniowo i prowadzi do widzenia za mgłą, do zmiany w postrzeganiu kolorów, krótkowzroczności. Dotyczy obydwu oczu, które są zajęte w różnym stopniu. Zaćma powoduje trwałe uszkodzenie wzroku, ale zmętniałą soczewkę można usunąć operacyjnie. Następnie wszczepia się sztuczną soczewkę.
- Suplement diety
- Tabletki
- Suplement diety
- Kapsułki
- Suplement diety
Wieloletnia zaćma może prowadzić do pęcznienia soczewki i pęknięcia jej torebki. W efekcie tego powikłania może rozwinąć się wtórna infekcja lub jaskra. W momencie, kiedy w soczewce zaczynają się pojawiać zmiany chorobowe pogarsza się ostrość widzenia. Soczewka zaczyna tracić elastyczność i staje się coraz grubsza w wyniku odkładania się w niej cząsteczek białka i i grubiejących włókien. Cząsteczki światła nie załamują się odpowiednio i mają utrudniony dostęp do dna oka, a sama soczewka traci przejrzystość. Efektem tego jest postępujące mętnienie soczewki i pojawienie się na jej powierzchni specyficznych plamek, które z czasem coraz bardziej zmniejszają ostrość widzenia.
Współcześnie zaćma należy do najczęściej występujących problemów w okulistyce na świecie. Problem ten może dotyczyć każdego z nas, gdyż może pojawić się w każdym wieku w postaci zaćmy wrodzonej
Jej przyczyny to: aberracja chromosomowa (zespół Downa), schorzenia gałki ocznej –brak tęczówki, zakażenie wewnątrzmaciczne np. wirus różyczki u ciężarnej.
- Młodzieńczej.
- Starczej.
Przyczyny zaćmy
Większość zaćm powstaje na skutek:
- starzenia się soczewki,
- w wyniku infekcji wewnątrzmacicznej - zaćma wrodzona,
- uraz tępym przedmiotem,
- stosowanie kortykosteroidów np. w astmie, reumatoidalnym zapaleniu stawów, choroba Leśniewskiego-Crohna,
- niektóre choroby: cukrzyca, tężyczka, sklerodermia.
Zaćma jak się widzi
Początkowo soczewki tracą przejrzystość, stają się żółte. Ten objaw może dawać żółtawy odcień przedmiotów i ograniczać rozpoznawanie koloru niebieskiego, kiedy soczewka staje się matowa, chory może narzekać na oślepianie przez światło lub na trudności w rozpoznawaniu szczegółów w dziennym świetle. Gdy zmętnienie soczewki narasta, postępuje stopniowo utrata zdolności do widzenia szczegółów i kontrastu, aż do widzenia zamazanego.
Rozmiar utraty ostrości widzenia zależy od powierzchni zmętnienia soczewki.
Pierwsze objawy zaćmy
Utrudnione staje się widzenie w ciemności. W pierwszej fazie choroby objawy mają charakter delikatny – drobne zmiany, które z czasem się nasilają prowadząc do całkowitego wyłączenia widzenia.
Typy zaćmy i jej objawy
Ze względu na rodzaj zaćmy mogą występować różne objawy tej choroby.
Zaćma jądrowa związana jest ze stwardnieniem i zażółceniem jądra soczewki, a przebieg jest powolny. Główne objawy zaćmy jądrowej:
- krótkowzroczność,
- pogorszenie widzenia w jasnym świetle,
- nieprawidłowe rozróżnienie kolorów.
Zaćma korowa
Objawy:
- obniżenie ostrości widzenia,
- utrudnione widzenie o zmierzchu,
- zamazane kontury przedmiotów.
Zaćma korowa charakteryzuje się tym, iż zmętnienia przyjmują kształt klina i kształtują się na obwodzie soczewki.
Zaćma podtorebkowa tylna
Objawy:
- upośledzenia widzenia z bliska,
- trudności z widzeniem w jasnym świetle.
W porównaniu do zaćmy jądrowej i korowej charakteryzuje się częstszym występowaniem wśród młodych pacjentów. Może też być następstwem stosowania steroidów.
Zaćma, jak leczyć?
- Suplement diety
- Suplement diety
- Kapsułki
- Suplement diety
Wszystkie zaburzenia widzenia powinny być konsultowane z lekarzem okulistą, który przy pomocy specjalistycznego sprzętu okulistycznego i wywiadu z pacjentem postawi właściwą diagnozę.
Współcześnie jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest zabieg chirurgiczny, który cechuje się małą inwazyjnością oraz krótkim okresem rekonwalescencji. Zabieg usunięcia zaćmy nosi nazwę fakoemulsyfikacji i polega ona na usunięciu zaćmy za pomocą ultradźwiękowej końcówki i wszczepieniu sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej. Główną zaleta tej metody jest możliwość wykonania zabiegu przez małe cięcie o szerokości od 1,5-3 mm w znieczuleniu powierzchniowym (krople lub żel do worka spojówkowego). W miejscu usuwanej soczewki wszczepia się sztuczną zwijalną akrylową soczewkę. Najnowocześniejszym sposobem leczenia zaćmy jest jej usuwanie laserem fentosekundowym.
Metoda ta charakteryzuje się brakiem powikłań, bezpieczeństwem, krótkim czasem zabiegu 10-15 minut. Za pomocą lasera lekarz robi małe nacięcie na rogówce, wprowadza przez nie narzędzie do usuwania zmętniałej soczewki. W przypadku gdy zaćma dotyka obu oczu, pomiędzy jednym a drugim zabiegiem powinien minąć okres minimum 1 miesiąca. Obecnie testuje się system 3D w operacji zaćmy.
Jakie soczewki przy zaćmie
W czasie przygotowań do operacji zaćmy pacjent wraz z okulistą musi wybrać sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową. Wyróżnia się trzy rodzaje soczewek:
- soczewki jednoogniskowe - zapewniają widzenie z bliskiej odległości,
- soczewki wieloogniskowe - soczewki te eliminują bądź ograniczają potrzebę korekcji wzroku u pacjenta,
- soczewki toryczne - przeznaczone dla osób z zaćmą u których występuje astygmatyzm rogówkowy.
Można powiedzieć, iż sztuczna soczewka w pewien sposób przewyższa naturalną, gdyż dzięki niej można skorygować wady wzroku i chronić siatkówkę przed szkodliwym promieniowaniem UV.
Powikłania po operacji
Operacja usunięcia zaćmy i wszczepienie sztucznej soczewki jest zabiegiem bezpiecznym, dobre wyniki uzyskuje się w 90%.
Do najczęstszych powikłań należy zaliczyć:
- krwotok do wnętrza gałki ocznej,
- bakteryjne zapalenie wewnątrzgałkowe.
Po operacji zaleca się stosowanie kropli antybiotykowo –sterydowych przez okres 3-4 tygodni. Przez okres 2-3 miesięcy po zabiegu zalecane jest unikanie wysiłku fizycznego i głębokiego pochylania. Niestosowanie się do zaleceń powoduje przemieszczanie się soczewki, które jest najczęstszym powikłaniem pooperacyjnym.
Co to jest zaćma wtórna
U około 20% procent pacjentów po operacji rozwija się zaćma wtórna, czyli częściowe zmętnienie pozostawionej w czasie operacji usunięcia zaćmy tylnej torebki soczewki. Zaćmę wtórną usuwa się za pomocą lasera. Zabieg jest krótki a ostrość wzroku pojawia się natychmiast. Wystąpienie zaćmy wtórnej może nastąpić już w kilka tygodni po operacji, jednak często pojawia się dopiero po kilku latach od zabiegu.
Przyczyny:
- niepomyślnie przeprowadzona operacja usunięcia zaćmy, która mogła doprowadzić do uszkodzeń w torebce tylnej soczewki lub wywołać infekcję wewnętrzną oka,
- dolegliwości metaboliczne np. cukrzyca czy niedoczynność przytarczyc,
- na zaćmę wtórną narażone są osoby cierpiące na zapalenie skóry, krótkowzroczność i wrodzone wady siatkówki,
- wszelkie urazy oka.
Czy zaćma jest dziedziczna
Zaćma nie jest dziedziczna natomiast występuje zaćma wrodzona, która może być uwarunkowana genetycznie, rozwija się ona już wewnątrzmacicznie i ujawnia się w pierwszych miesiącach życia dziecka.
Korzyści wynikające z usunięcia zaćmy
- poprawa ostrości widzenia,
- poprawa jakości życia (jaśniejsze i żywsze kolory),
- pozbycie się lub znaczne zmniejszenie mocy okularów,
- Suplement diety
- Kapsułki
- Suplement diety
- Suplement diety
- Tabletki
Zapobieganie
- Odpowiednia dieta bogata w witaminę A – warzywa liściaste, marchew, słodkie ziemniaki.
- Przyjmowanie odpowiedniej dawki luteiny może ograniczyć ryzyko rozwoju zaćmy do 30%.
- Brokuł, jarmuż, papryka, szpinak, czarna jagoda, papryka są naturalnym źródłem luteiny, spełnia ona funkcję filtra zabezpieczającego oko przed niekorzystnym działaniem promieniowania UVA i UVB.
- Preparaty dostępne w aptece z luteiną bez recepty: Maxiluten, Nutrof Total, Klarin, Super Optic, Doppel Herz Luteina.