Witamina E – właściwości, objawy niedoboru. Jak ją suplementować?

Jest nazywana witaminą młodości, ponieważ wspiera naturalne mechanizmy regeneracji. Chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i spowalnia procesy starzenia. Witamina E odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia skóry i serca. Jej niedobór może prowadzić do zmęczenia, osłabienia i problemów zdrowotnych.

Jakie są właściwości witaminy E?

Należy do substancji, które pełnią w organizmie funkcję regulatorową. Wykazuje silne właściwości przeciwutleniające, dlatego neutralizuje wolne rodniki i łagodzi stres oksydacyjny. Witamina E jest ważna dla zdrowia, ponieważ chroni komórki przed uszkodzeniami i wspiera naturalne procesy naprawcze.

Rozpuszcza się wyłącznie w tłuszczach, dlatego najlepiej przyswaja się w ich obecności. Jej biodostępność zależy od jakości diety i zawartości lipidów. Aby zaspokoić zapotrzebowanie na witaminę E, należy jeść dobrze zbilansowane posiłki.

Działa ochronnie na układ sercowo-naczyniowy, zmniejszając ryzyko miażdżycy. Antyoksydacyjne właściwości witaminy E ograniczają utlenianie cholesterolu LDL. Dzięki temu spada ryzyko tworzenia się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.

Witamina E wspiera także zdrowie skóry i opóźnia procesy starzenia. Neutralizuje wolne rodniki, które przyspieszają degradację komórek.

Omawiana substancja regulatorowa wspomaga układ odpornościowy, poprawiając zdolność organizmu do walki z infekcjami. Obecność witaminy E zwiększa aktywność limfocytów i makrofagów.

Wpływa na układ nerwowy, chroniąc neurony przed stresem oksydacyjnym. W rezultacie witamina E wspiera funkcje poznawcze i opóźnia procesy neurodegeneracyjne.

Ponadto wyżej wspomniana substancja oddziałuje na płodność i zdrowie reprodukcyjne. Witamina E wspiera jakość nasienia i dojrzewanie komórek jajowych.

W czym występuje witamina E?

Witamina E jest niejednorodną grupą związków chemicznych o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Najważniejszą rolę spośród nich odgrywa alfa-tokoferol, który występuje w produktach roślinnych.

Omawiana substancja rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego za jej najlepsze źródło uchodzą oleje roślinne. Najwięcej witaminy E można znaleźć w oleju słonecznikowym, rzepakowym i oliwie z oliwek. Migdały, orzechy i pestki słonecznika także dostarczają ten cenny związek, gdyż stanowią bogate źródło tokoferoli.

Znaczne ilości witaminy E są obecne w warzywach liściastych, takich jak jarmuż czy szpinak. Ich spożywanie dostarcza organizmowi naturalne przeciwutleniacze, które wspierają procesy metaboliczne. Witamina E, która pochodzi z warzyw, sprzyja utrzymaniu równowagi oksydacyjnej organizmu. Stanowi ważny element zdrowej i zbilansowanej diety.

Spore ilości witaminy E znajdują się także w produktach pełnoziarnistych i roślinach strączkowych. Obecność tych produktów w diecie zwiększa podaż tokoferoli.

Objawy niedoboru witaminy E – na co należy zwrócić uwagę?

Brak odpowiedniej ilości tego składnika osłabia prawidłowe funkcjonowanie mięśni. W rezultacie pojawiają się trudności w koordynacji ruchowej i spadek siły. Są to jedne z pierwszych objawów niedoboru witaminy E.

Niedostateczna podaż tego składnika wpływa także na układ nerwowy, prowadząc do drżenia i zaburzeń równowagi. U niektórych osób mogą wystąpić także problemy z koncentracją i pogorszenie pamięci. Wspomniane skutki niedoboru witaminy E utrudniają codzienne funkcjonowanie.

Gdy w organizmie brakuje tokoferoli, wzrok staje się szczególnie wrażliwy na uszkodzenia. Osoby z niedoborem witaminy E skarżą się na pogorszenie ostrości widzenia. Z czasem może rozwinąć się u nich uszkodzenie siatkówki.

Układ odpornościowy również reaguje na zbyt niskie stężenie tokoferoli. Infekcje stają się częstsze i mają cięższy przebieg. Organizm traci zdolność szybkiej ochrony przed drobnoustrojami.

Niedobór witaminy E szybko odbija się na wyglądzie skóry, która traci elastyczność i staje się sucha. Niedostateczna podaż tokoferoli przyspiesza też procesy starzenia się i formowania zmarszczek. Ponadto skóra staje się podatna na podrażnienia i wolniej się regeneruje.

Włosy również reagują na brak tokoferoli. Stają się łamliwe, matowe i nadmiernie wypadają. Są to wyraźne skutki niedoboru witaminy E, które pogarszają kondycję fryzury. Regularna podaż tokoferoli wspiera zdrowy i naturalny wygląd włosów.

Jak powinna wyglądać bezpieczna suplementacja witaminy E?

Naturalne źródła tokoferoli często w pełni pokrywają dzienne zapotrzebowanie na te substancje. Dopiero w przypadku niedoborów rozważa się dodatkowe wsparcie organizmu. Wówczas w grę wchodzi suplementacja witaminy E. Zanim jednak zostanie wdrożona, należy wykonać badania laboratoryjne w kierunku jej niedoborów.

Ważnym aspektem jest właściwe dawkowanie witaminy E, które pozostaje dostosowane do wieku i stanu zdrowia. U dorosłych zalecana dzienna dawka wynosi 15 mg. Jej przekroczenie może powodować działania niepożądane. W związku z tym przed rozpoczęciem przyjmowania jakiegokolwiek preparatu należy skonsultować się ze specjalistą.

Wiele osób nie wie, jak stosować witaminę E, aby była skuteczna. Zaleca się, aby przyjmować ją wraz z posiłkiem zawierającym tłuszcze. Lipidy znacząco poprawiają wchłanianie tokoferoli i ich biodostępność w organizmie.

Nie należy też zapominać o interakcjach z innymi preparatami. Nadmiar witaminy E może osłabiać działanie witaminy K i leków przeciwzakrzepowych. Wyjaśnia to, dlaczego suplementacja powinna zawsze przebiegać pod kontrolą lekarza.

Dużą popularnością cieszą się suplementy z witaminą E, takie jak:

Kiedy możliwy jest nadmiar witaminy E? Objawy hiperwitaminozy

Nadmiar tego składnika rzadko wynika z diety, zazwyczaj stanowi efekt niekontrolowanej suplementacji. Problem zazwyczaj pojawia się przy długotrwałym stosowaniu preparatów zawierających tokoferole. Towarzyszą mu objawy nadmiaru witaminy E w organizmie.

Najczęściej dotyczą one układu pokarmowego i mają postać nudności oraz biegunek. Zdarza się także osłabienie apetytu i uczucie zmęczenia. Dolegliwości zwykle ustępują po zaprzestaniu suplementacji.

Niebezpieczne jest także zwiększone ryzyko zaburzeń krzepnięcia krwi. Nadmiar tokoferoli osłabia bowiem działanie witaminy K. Prowadzi tym samym do łatwiejszego powstawania krwawień i siniaków.

Nadmierna suplementacja witaminy E może też zwiększać ryzyko udaru krwotocznego. Wynika to z działania przeciwpłytkowego tokoferoli.

Najlepiej, gdy witamina E pochodzi z naturalnych produktów, które zawierają zdrowe tłuszcze. Suplementację można rozważyć wyłącznie przy potwierdzonych niedoborach. Przyjmowanie preparatów powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza.

Bibliografia

Abner EL, Schmitt FA, Mendiondo MS, Marcum JL, Kryscio RJ. Vitamin E and all-cause mortality: a meta-analysis. Curr Aging Sci. 2011 Jul;4(2):158-70.
Icer MA, Arslan N, Gezmen-Karadag M. Effects of vitamin E on neurodegenerative diseases: an update. Acta Neurobiol Exp (Wars). 2021;81(1):21-33.
Jiang Q. Natural forms of vitamin E: metabolism, antioxidant, and anti-inflammatory activities and their role in disease prevention and therapy. Free Radic Biol Med. 2014 Jul;72:76-90.
Kiyose C. Absorption, transportation, and distribution of vitamin E homologs. Free Radic Biol Med. 2021 Dec;177:226-37.
Miller ER 3rd, Pastor-Barriuso R, Dalal D, Riemersma RA, Appel LJ, Guallar E. Meta-analysis: high-dosage vitamin E supplementation may increase all-cause mortality. Ann Intern Med. 2005 Jan 4;142(1):37-46.
Niki E. Role of vitamin E as a lipid-soluble peroxyl radical scavenger: in vitro and in vivo evidence. Free Radic Biol Med. 2014 Jan;66:3-12.
Rizvi S, Raza ST, Ahmed F, Ahmad A, Abbas S, Mahdi F. The role of vitamin E in human health and some diseases. Sultan Qaboos Univ Med J. 2014 May;14(2):e157-65.
Traber MG, Atkinson J. Vitamin E, antioxidant and nothing more. Free Radic Biol Med. 2007 Jul 1;43(1):4-15.