Menopauza – wszystko co powinnaś wiedzieć

Czym jest menopauza?

Menopauza jest to okres w życiu kobiety, podczas którego owulacja i miesiączka ustają, a kobieta nie jest już w stanie zajść w ciążę. Jest trwałym fizjologicznym zatrzymaniem cyklu miesiączkowego. Menopauza jest potocznie nazywana w klimakterium. Greckie słowo klimakter-oznacza szczeble drabiny. Od tego słowa wywodzi się określenie fazy życia kobiety związanej z zakończeniem okresu rozrodczego. Klimakterium jest spowodowane prawidłowym procesem starzenia się jajników. Medycznie menopauzą określa się też ostatnią miesiączkę w życiu, po której krwawienia cykliczne ustają. Menopauza najczęściej następuje pomiędzy 45 i 55 rokiem życia (w Polsce średnio w 52 roku życia). Może się również pojawić wcześniej, przed 40 rokiem życia lub później, między 55 a 60 rokiem życia. Z badań wynika, że kobieta często przechodzi menopauzę w tym samym wieku, w którym przechodziła ją, jej matka i babcia. Kobiety palące papierosy zwykłe wchodzą w okres menopauzy wcześniej. Z medycznego punktu widzenia uważa się, że menopauza się dokonała, jeśli kobieta nie miała miesiączek przez jeden rok. Menopauza następuje dlatego, że wyczerpuje się zapas około 2 milionów komórek jajowych, z którymi kobieta się rodzi. Proces ten rozpoczyna się około 3- 5 lat przed menopauzą, kiedy pozostaje około 1000 komórek jajowych. W tym momencie miesiączki kobiety mogą stać się uciążliwe i nieregularne. Okres ten nazywa się przedmenopauzalnym. W miarę zmniejszania liczby komórek jajowych, jajniki produkują mniej estrogenów i progesteronu, wzrasta poziom hormonów FSH i LH, a owulacja staje się nieregularna. Objawy towarzyszące menopauzie są powiązane, ze spadkiem poziomu hormonów, w szczególności-estrogenów.

Objawy

Objawy i ich nasilenie różnią się u poszczególnych kobiet, ale większość z nich ma kilka wspólnych dolegliwości.

Objawy naczynioruchowe są najczęstszą i najbardziej typową dolegliwością okresu klimakterycznego. Należą do zespołu chwiejnej czynności układu autonomicznego. Występują gorące oblewania oraz uderzenia krwi do głowy. Uczucie gorąca pojawia się zazwyczaj w okolicy nadbrzusza lub klatki piersiowej i szybko rozprzestrzenia po całym ciele, powodując zaczerwienienie twarzy. Towarzyszy temu zwykle przyspieszenie czynności serca i zwiększenie częstości oddechów. Niemożność panowania nad tymi objawami i pojawianie się ich w momentach niefortunnych, krępujących kobietę, powiększają doznawane odczucia. Do tego zespołu objawów należą również zawroty głowy, wzmożone poty, kołatanie serca. Uderzenia gorąca mogą trwać kilka minut, ale niektóre mogą trwać od pół minuty do pół godziny.

Nieregularne miesiączki

U niektórych kobiet miesiączki kończą się nagle, ale zwykle odbywa się to stopniowo, stają się coraz bardziej nie- regularne. Cykl menstruacyjny może się wydłużyć lub skrócić, a krwawienia mogą stać się lżejsze lub bardziej nasilone, zanim całkowicie ustaną.

Obniżona płodność

W miarę jak owulacje stają się coraz rzadsze, kobieta ma mniejszą szansę na zapłodnienie. Jeśli upłynął już rok od ostatniej miesiączki, czyli menopauza minęła, zajście w ciąże jest mało prawdopodobne.

Bezsenność i zaburzenia snu

W okresie okołomenopauzalnym mniej więcej 1 na 4 kobiety doświadcza zaburzeń snu, takich jak trudności z zaśnięciem czy wielokrotne budzenie się w nocy, bardzo wczesne pobudki związane z uczuciem niepokoju. Objawy te mogą być zaostrzane przez potliwość nocną, która często, choć nie zawsze wiąże się z występowaniem uderzeń gorąca.

Suchość pochwy

Często występującym skutkiem obniżenia poziomu estrogenów jest suchość pochwy. Suchości pochwy towarzyszyć może wzrost ryzyka zakażeń tego narządu i ryzyka zapalenia pęcherza moczowego, jak również innych problemów związanych z układem moczowym, takich jak wysiłkowe nietrzymanie moczu - które powoduje wyciekanie niewielkich ilości moczu podczas kaszlu, kichania, śmiechu, dźwigania ciężkich przedmiotów.

Labilność emocjonalna

Wyraża się zmiennością nastroju i samopoczucia. W okresie menopauzy wiele kobiet uskarża się na kłopoty z pamięcią, rozdrażnienie, bóle głowy, mięśni i uczucie zmęczenia, nieuzasadniony niepokój i napady płaczu.

Zmiany w wyglądzie

W wyniku zmiany poziomu hormonów kobiety przybierają na wadze, a tkanka tłuszczowa odkłada się zwłaszcza w okolicy talii, piersi mogą stawać się mniej pełne, a skóra suchsza. U niektórych kobiet włoski na twarzy stają się nieco grubsze i bardziej widoczne, przerzedzenie i utrata włosów jest również częste, ale nie prowadzi do wyłysienia.

Wpływ na zdrowie kobiety

U kobiet po menopauzie wzrasta ryzyko zachorowania na niektóre choroby:

• choroby serca

• udar mózgu

• osteoporoza

Podatność na te choroby może być też wynikiem przybierania na wadze i wzrostem ciśnienia krwi, które rośnie wraz z wiekiem, a także szybszą utratą wapnia w okresie pomenopauzalnym.

Przedwczesna menopauza

O wczesnej i przedwczesnej menopauzie mówi się wtedy, gdy pojawia się w znacznie młodszym wieku niż zwykle np. u 20 lub 30 latki. Może to być wielka tragedia dla młodej kobiety, zwłaszcza jeżeli chce ona mieć dzieci. Wczesna menopauza może być skutkiem zaburzeń hormonalnych lub może być wywołana zabiegiem radykalnej histerektomii (podczas którego wraz z macicą usuwa się jajniki), albo chemioterapią czy radioterapią podczas leczenia choroby nowotworowej. Doradza się, by kobiety, które przeszły wczesną menopauzę, stosowały HTZ, żeby zabezpieczyć się przed osteoporozą.

Do chorób mogących wywołać przedwczesną menopauzę należą zaburzenia układu immunologicznego, choroba tarczycy oraz cukrzyca.

Leki i suplementy na menopauzę

W zwalczaniu objawów menopauzy i powrocie do normalnego, codziennego funkcjonowania pomagają tabletki na menopauzę. W aptekach dostępne są różne suplementy na menopauzę. Ich działanie zależy od składu i powinno być dostosowane do występujących objawów. Na przykład preparaty z czerwoną koniczyną łagodzą nadmierną potliwość, uderzenia gorąca, zmiany nastroju, drażliwość. Natomiast te które zawierają w składzie wyciąg soi pomagają na zaburzenia snu, wahania nastroju i uderzenia gorąca. Ciężko przechodzona menopauza w przypadku kobiet aktywnych może wymagać sięgnięcia po leki na menopauzę wydawane na receptę, które umożliwiają wprowadzenie hormonalnej terapii zastępczej. Jeśli jednak objawy nie są tak bardzo uciążliwe wystarczy sięgnąć po tabletki na menopauzę wydawane bez recepty. Warto też przyjmować witaminy i minerały które poprawiają samopoczucie i pomagają walczyć z objawami klimakterium. Leki na menopauzę wspomagają dobre samopoczucie i formy organizmu w okresie menopauzy, a preparaty dostępne w aptekach oparte zostały na składnikach bogatych w fitoestrogeny, których najbogatszym źródłem są: soja i jej przetwory, nasiona roślin strączkowych, winogrona, liście zielonej herbaty, które działaniem nie ingerują w gospodarkę hormonalną i nie wywołują skutków ubocznych. Dla kobiet, które nie chcą lub nie mogą z różnych przyczyn zdecydować się na zastępczą terapię hormonalną pomoc niosą suplementy diety na menopauzę w różnej postaci oraz produkty homeopatyczne, które koniecznie należy wesprzeć odpowiednimi witaminami i minerałami. Do najczęściej stosowanych zalicza się: Climafem Plus, Climea forte Cyclodynon, DoppelHerz Activ Meno Forte ,DuoFem, Falvit Estro , Femitonina. Kobiety w okresie okołomenopauzalnym często są narażone na niedobór magnezu, dlatego warto stosować jego suplementację na przykład takie preparaty jak: Magne B6, Magnefar, Magnesive, Olimp Chela Mag B6.

Lekarze, aby złagodzić przykre symptomy klimakterium bardzo często sugerują hormonalną terapię zastępczą

Hormonalna terapia zastępcza polega na podawaniu kobietom podczas i po menopauzie estrogenów, a niekiedy również progestagenu w postaci tabletek lub plastrów tylko na receptę z przepisu lekarza. Substancje te zastępują nieobecne estrogeny i mogą przeciwdziałać wystąpieniu niektórych objawów menopauzy.

Wdrożenie takiej terapii ma swoje plusy zapobiega między innymi chorobie wieńcowej, miażdżycy, osteoporozie, jednocześnie ma pozytywny wpływ na układ moczowy, ośrodkowy układ nerwowy, skórę i śluzówkę.

Leczenie przynosi skuteczność, jeśli trwa minimum 5 lat. Niektórzy specjaliści uważają, że prowadzenie terapii przez okres dłuższy niż 5 czy 7 lat prowadzi do zwiększonego ryzyka raka piersi i raka endometrium.

Aby menopauza była zdrowym okresem życia należy:

• zażywać zdrowe posiłki z niską zawartością tłuszczów nasyconych, bogate w owoce, warzywa i ziarna zbóż

• regularnie ćwiczyć, aby mieć mocne kości, stawy

• w przypadku uderzeń gorąca -unikać gorących napojów i ostrych potraw

• badać poziom cholesterolu

• mierzyć regularnie ciśnienie

• wykonywać mammografię i cytologię

• zaprzestać palenie tytoniu

• zażywać wapń oraz wit.D

• relaksować się-joga lub medytacja