Blizny – jak je pielęgnować i leczyć?
Urazy mechaniczne, jak również oparzenia czy operacje mogą pozostawić po sobie trwały ślad w postaci blizny. Ta nie tylko stanowi problem natury estetycznej, odbierając nam pewność siebie, ale też często niesie ze sobą ból oraz ogranicza zdolność do poruszania określonymi częściami ciała. W naszym artykule podpowiadamy, jak pielęgnować blizny i je leczyć.
- Czym są blizny?
- Najczęściej spotykane rodzaje blizn
- Rodzaje blizn ze względu na pochodzenie
- Rodzaje blizn ze względu na wygląd
- Rodzaje blizn ze względu na czas powstania
- Jak zadbać o prawidłowe gojenie ran? Plastry na blizny oraz maść na blizny
- Jak wygląda leczenie blizn?
Czym są blizny?
Blizny, które spędzają sen z powiek wielu osobom, powstają w wyniku długiego gojenia się ran. Do ich powstania może przyczynić się uraz mechaniczny, np. upadek z roweru, oparzenie wrzątkiem z czajnika, poparzenie chemiczne płynem do czyszczenia toalet czy zabieg chirurgiczny. Krótko mówiąc, wskutek działania czynników zewnętrznych dochodzi do uszkodzenia skóry, ta goi się wyjątkowo długo i nienaturalnie, czego efektem jest blizna. Jej kształt i wielkość zależy od wielu czynników, w tym:
-
okoliczności, w jakich doszło do urazu ciała;
-
czasu gojenia się rany, do której doszło wskutek nieszczęśliwego wypadku czy interwencji chirurgicznej;
-
indywidualnych tendencji do formowania się blizn, te ostatnie wykazują podłoże genetyczne.
Najczęściej spotykane rodzaje blizn
Wyróżniamy różne kryteria podziału blizn. Możemy brać pod uwagę czas ich powstawania, wygląd oraz pochodzenie. Niewątpliwie blizny różnią się między sobą, co też wpływa na sposób ich leczenia. Jednym można łatwo zapobiec lub ograniczyć ich widoczność poprzez odpowiednio dobrane leczenie tuż po doznanym urazie. Drugie mogą być trudne do usunięcia nawet podczas laseroterapii. Przyjrzyjmy się poszczególnym kryteriom podziału.
Rodzaje blizn ze względu na pochodzenie
Wyróżniamy następujące rodzaje blizn ze względu na pochodzenie:
-
blizny pooperacyjne – mogą powstać wskutek zabiegu chirurgicznego, w którym dochodzi do przerwania ciągłości skóry. Na to, jak duża będzie zmiana i czy w ogóle pozostanie widoczna, wpływ ma pielęgnacja skóry po operacji, jak również zakończeniu leczenia. Odpowiednio dobrane specyfiki do pielęgnacji blizny pooperacyjnej mogą zdziałać wiele dobrego. Dzięki nim uszkodzona skóra będzie prezentowała się całkiem dobrze;
-
blizny po cesarskim cięciu – nie zawsze dziecko może przyjść na świat podczas porodu naturalnego, czasem wskazane jest cesarskie cięcie. Choć nazwa może sugerować ogromną wygodę dla matki oraz elitarny zabieg, to w rzeczywistości kryje się pod nią operacja. Ta wiąże się z nacięciem powłok brzusznych w celu wyjęcia dziecka z ciała matki. Początkowo blizny po cesarskim cięciu charakteryzują się różowym zabarwieniem. Warto jednak podkreślić, iż jeśli młoda mama zadba o odpowiednią pielęgnację blizny, to ta z czasem może znacznie się rozjaśnić i po przebytym zabiegu pozostanie jedynie pamiątka w postaci jasnej, płaskiej kreski;
-
blizny pooparzeniowe – do ich powstania dochodzi wskutek oddziaływania silnych chemikaliów (kwasy, zasady), jak również czynników fizycznych (wysokiej temperatury). Blizny pooparzeniowe, w tym także te po nadmiernej ekspozycji ciała na promienie UV, wyróżniają się wypukłością oraz czerwonym zabarwieniem. Ich leczenie przebiega stosunkowo długo i ma charakter wieloetapowy.
Rodzaje blizn ze względu na wygląd
Także wygląd blizn można uznać za ich kryterium podziału:
-
blizny przerostowe – te pojawiają się, gdy proces gojenia ulega nadmiernemu przedłużeniu wskutek wdania się infekcji. W przypadku tego rodzaju zmian skórnych obserwuje się silną korelację z nadmierną syntezą włókien kolagenowych. Blizny przerostowe są wyjątkowo problematyczne, ponieważ mają charakter wypukły i są mocno zaczerwienione. Powstają jedynie w obrębie, w którym doszło do uszkodzenia skóry. U niektórych osób z czasem zaczynają się cofać;
-
keloidy – te guzy tworzy tkanka łączna włóknista. Tego typu zmiany lubią wychodzić poza miejsce, w którym doszło do uszkodzenia skóry. Niestety, pozostają z nami na zawsze, gdyż nie wykazują tendencji do regresji. Bliznowce nierzadko wyróżniają się nieregularnym kształtem oraz fioletowym zabarwieniem;
-
blizny atroficzne – ich cechą charakterystyczną jest zaokrąglenie, na pierwszy rzut oka mogą przypominać zagłębienie powstałe w ciele. Blizny atroficzne często obserwuje się u osób dotkniętych trądzikiem oraz tych, które mają za sobą przebytą ospę wietrzną. Ich przyczyną jest wytwarzanie kolagenu, czy białka strukturalnego skóry, w niedostatecznej ilości.
Rodzaje blizn ze względu na czas powstania
Ze względu na czas powstawania wyróżniamy dwa rodzaje blizn:
-
blizny niedojrzałe – układ włókien kolagenowych jest tutaj chaotyczny, w ich miejscu czasem mogą pojawiać się grubsze włókna. Ten typ blizn charakteryzuje się zaczerwienieniem i lekką wypukłością. Często towarzyszą mu uciążliwe dolegliwości takie jak świąd, ściągnięcie skóry i jej ból;
-
blizny dojrzałe – szacuje się, iż dojrzewanie blizn trwa od kilku do kilkunastu miesięcy. Gdy proces ten przebiega właściwie, blizna wyróżnia się jaśniejszym zabarwieniem w stosunku do otaczającej ją skóry. Ponadto zachowuje miękkość i elastyczność.
Jak zadbać o prawidłowe gojenie ran? Plastry na blizny oraz maść na blizny
Od tego, jak wygląda gojenie ran, zależy, czy powstaną widoczne oraz rozległe blizny. Jeśli odpowiednio zadbamy o skórę na tym etapie, możemy uniknąć wielu nieprzyjemności. Szybciej pozbędziesz się blizn ze swojego ciała, jeśli zadbasz o to, aby twoja dieta obfitowała w produkty bogate w witaminę C takie jak maliny, borówki, truskawki, pietruszka czy porzeczka. Kwas askorbinowy odgrywa bowiem kluczową rolę w syntezie kolagenu, czyli naturalnego białka strukturalnego skóry. W twojej diecie nie może zabraknąć także silnego przeciwutleniacza, jakim jest witamina E, znajdziesz ją w szpinaku, czosnku, marchwi czy kapuście. Na prawidłowe gojenie ran duży wpływ ma także selen. Na rynku można też spotkać plastry na blizny takie jak Sutricon silikonowe plastry na blizny. To innowacyjne rozwiązanie przynosi świetne rezultaty nie tylko w przypadku świeżych zrostów, ale też starszych blizn (do 9 lat). Do wyboru mamy nie tylko ww. plastry na blizny, w aptece kupimy też maść na blizny. Wśród produktów godnych uwagi należy wymienić także Pharmaceris M Preparat zmniejszający istniejące rozstępy i blizny poporodowe oraz silikonowy żel na blizny Sutricon. Jak widać, mamy do wyboru wiele nowoczesnych i skutecznych specyfików.
Jak wygląda leczenie blizn?
Leczenie blizn obejmuje dziś nie tylko odpowiednią pielęgnację, ale też zabiegi laserowe. Te ostatnie cieszą się dużą popularnością, zwłaszcza w przypadku tych zmian, którą są mocno widoczne, stosunkowo głębokie i mają rozległy charakter. Laserowe leczenie blizn polega na naświetlaniu zrostów wiązką światła o wysokiej energii, która prowadzi do zerwania dotychczasowych połączeń strukturalnych. Jednocześnie obserwuje się pobudzenie syntezy kolagenu. W rezultacie powstają nowe połączenia między włóknami kolagenowymi, które charakteryzują się prawidłową budową. Efekt spłycenia blizn i ich rozjaśnienia często jest znaczny. Warto jednak pamiętać o tym, że laserowe leczenie blizn składa się z serii zabiegów.
- Dermokosmetyk