Udar słoneczny - objawy i pomoc
Udar słoneczny zwany też udarem cieplnym jest spowodowany utratą kontroli nad temperaturą organizmu skutkującą niebezpiecznym przegrzaniem. Jest to reakcja organizmu która występuje przy dużym bezpośrednim nasłonecznieniu przede wszystkim głowy oraz karku. Jest niebezpieczny dla zdrowia szczególnie dla osób starszych i dzieci. Piesze wycieczki, kąpiele słoneczne w bardzo silnym nasłonecznieniu mogą spowodować udar cieplny. Temperatura ciała staje się tak wysoka, że organizm nie jest w stanie samodzielnie jej obniżyć. Dochodzi do zaburzeń pracy ośrodka termoregulacji i odwodnienia oraz nadmiernej utraty elektrolitów. Spada wówczas ciśnienie krwi co powoduje uczucie silnego zmęczenia. Miejscowe działanie promieni słonecznych na skórę głowy prowadzi do przekrwienia opon mózgowych i mózgu.
- Objawy udaru słonecznego
- Udar słoneczny - pierwsza pomoc
- Jak zapobiegać udarowi
- Kto jest najbardziej narażony?
- Leki /kremy które uchronią przed tym
Wskutek udaru cieplnego może dojść do oparzenia I stopnia, lub znacznie rzadziej II stopnia odsłoniętych części ciała.
Udar słoneczny może wystąpić:
-
W gorącym klimacie
-
podczas upału
-
podczas przebywania w gorących i parnych pomieszczeniach
Czynniki zwiększające ryzyko udaru:
-
wysiłek fizyczny połączony z wysoką temperaturą i wilgotnością otoczenia
-
parność w powietrzu
-
odwodnienie
-
wysokie temperatury w nocy, które uniemożliwiają ochłodzenie organizmu
Objawy udaru słonecznego:
-
bóle głowy
-
zawroty głowy
-
zaczerwienienie skóry
-
osłabienie
-
nudności i wymioty
-
dreszcze
-
gorączka powyżej 41°C
-
przyspieszenie tętna
-
pocenie się
-
zwiotczenie mięśni
-
mroczki przed oczami
-
utrata przytomności
-
zaburzenia oddychania
Udar słoneczny -pierwsza pomoc
-
chorego należy przenieść w chłodne miejsce, zdjąć jak najwięcej wierzchnich ubrań
-
jeśli temperatura ciała przekracza 38 °C należy okryć chłodnymi okładami z wody lub lodu
-
co 10 minut należy mierzyć temperaturę ciała i gdy obniży się do 38 ° C -schładzanie ciała można przerwać
-
jeśli ratowany jest przytomny można podać mu drobnymi łykami chłodną wodę najlepiej lekko osolonej
-
gdy stan chorego nie wraca do normy należy wezwać lekarza
Jak zapobiegać udarowi
istnieje kilka sposobów które pomogą zabezpieczyć się przed szkodliwym działaniem temperatury. Są to:
-
picie dużych ilości płynów i elektrolitów
-
unikanie kawy, mocnej herbaty i alkoholu
-
noszenie luźnych ubrań w jasnych kolorach
-
chronienie oczu poprzez noszenie okularów przeciwsłonecznych a także głowy (czapki, kapelusze)
-
planowanie wszelkiego rodzaju ćwiczeń w chłodniejszych godzinach
-
chłodzić ciało spryskując je na przykład wodą termalną: Vichy , Avene, La Roche, Uriage.
Kto jest najbardziej narażony?
Osoby najbardziej narażone na działanie wysokich temperatur to:
-
niemowlęta i dzieci
Dzieci, a w szczególności małe dzieci są bardziej narażone na udar słoneczny, gdyż mają cienkie włosy i cienką pokrywę czaszki. To z kolei prowadzi do przekrwienia opon mózgowych. Mózg małych dzieci jest słabo chroniony przed promieniowaniem słonecznym, dlatego każde nakrycie głowy (czapka, chustka, kapelusz) stanowi dużą ochronę przed skutkami działania słońca. Ponadto u dzieci zdecydowanie szybciej dochodzi do przegrzania organizmu, ponieważ ich mechanizmy termoregulacyjne nie działają jeszcze w pełni sprawnie. Dziecięcy organizm nie poci się i nie odprowadza ciepła, tak jak wykształcony system u osoby dorosłej.
-
osoby powyżej 65 roku życia, prowadzące siedzący tryb życia
-
pracownicy fizyczni pracujący na dworze podczas upałów
-
osoby z już przebytym udarem
-
sportowcy np. biegacze
Podatność na wystąpienie udaru cieplnego wzrasta także wśród osób zażywających leki: moczopędne, na nadciśnienie, antydepresyjne mogące zakłócać prawidłowe działanie ośrodka termoregulacji a także u osób nadużywających alkohol. Narażone na wystąpienie udaru są również osoby chore na cukrzycę, otyłość, mające problemy z sercem.
- Dermokosmetyk
- Krem
- Dermokosmetyk
- Kosmetyk
Leki /kremy które uchronią przed tym
Ważne jest, aby opalając się nie przebywać zbyt długo na słońcu, a ciało smarować kremami z filtrami na przykład firmy Iwostin, Vichy, Bioderma, Ziaja, Pharmaceris. Jeśli dojdzie do poparzenia skóry w wyniku promieniowania słonecznego należy stosować odpowiednie preparaty łagodzące skutki poparzeń na przykład Pantenol, Alantan Plus krem. Podczas upałów należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu a także uzupełnienie elektrolitów. Picie jak największej ilości wody to jeden z podstawowych warunków by podczas upałów uniknąć odwodnienia i udaru cieplnego. Bardzo dobre są gotowe preparaty zawierające elektrolity do rozpuszczenia w wodzie, dostępne w aptece bez recepty takie jak: Oryal, Litorsal, Plusssz Elektrolity, Hydro optima, Orsalit.
Należy pamiętać o tym, że udar słoneczny może stanowić zagrożenie dla życia, dla tego już przy pierwszych objawach warto skonsultować się z lekarzem bądź wezwać pogotowie ratunkowe.
Udar cieplny może doprowadzić do wielu groźnych powikłań bądź skutków ubocznych. Przegrzanie organizmu może doprowadzić do:
-
niewydolności nerek
-
niewydolności płuc
-
niedokrwienia i zaburzeń rytmu serca
-
drgawek
-
śpiączki
Czas trwania udaru słonecznego zależy od stopnia przegrzania organizmu i pojawienia się wszelkich objawów związanych z nadmiernym nasłonecznieniem.