Leki przeciwbólowe dla dzieci - jak bezpiecznie je stosować?

Dzieci podobnie jak dorośli odczuwają ból, który nieleczony może prowadzić do niepożądanych skutków i powikłań. Ból i gorączka u dzieci pojawiają się często niespodziewanie co wbrew pozorom jest dla nich dobre, ponieważ jest to jeden z pierwszych objawów ostrzegających o zagrożeniu. Przyczyn dolegliwości bólowych u dzieci jest bardzo wiele, począwszy od bolesnego ząbkowania, bóle wzrostowe, bóle kolkowe, aż po bóle związane infekcjami, którym towarzyszy podwyższona temperatura. Sposobem na walkę z bólem u dzieci są preparaty zawierające substancje lecznicze takie jak paracetamol i ibuprofen. Umożliwiają skuteczną walkę z bólem u dzieci i są dostępne w aptece bez recepty.

Kiedy stosować leki przeciwbólowe u dzieci?
Jakie leki przeciwbólowe są bezpieczne dla dzieci?
Dawkowanie leków przeciwbólowych u dzieci
Leki przeciwbólowe dla dzieci bez recepty

Kiedy stosować leki przeciwbólowe u dzieci?

Uczucie bólu u dzieci jest bardzo dokuczliwym stanem szczególnie jeśli towarzyszy mu gorączka, wówczas należy dziecku podać odpowiednie leki o działaniu przeciwbólowym. Są dostępne w postaci syropów, zawiesin, czopków, tabletek, saszetek. Należy pamiętać, że jeśli mimo stosowania leków, ból i gorączka nie ustępuje po trzech dniach należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem w celu dalszej diagnostyki. Podając dziecku leki przeciwbólowe powinniśmy uważać, aby ich nie przedawkować. Leki te należy stosować doraźnie, gdy pojawia się ból. Biorąc pod uwagę zależność dzieci od dorosłych w dokonywaniu oceny bólu, w zapobieganiu i leczeniu dolegliwości bólowych, dzieci wieku 0-17 lat stanowią wrażliwą grupę pacjentów i wymagają szczególnej uwagi w odniesieniu do leczenia bólu. Nieleczony ból spowodowany procedurami takimi jak szczepienia, pobieranie krwi, zastrzyki itp. może mieć długotrwałe konsekwencje, w tym fobie igłową, lęk przed zabiegiem, przeczulicą bólową i unikanie opieki zdrowotnej. Badania wykazały, że narażenie na ból we wczesnym okresie życia ma długotrwałe konsekwencje pod względem wzrostu ryzyka rozwoju problemów w wieku dorosłym (ból przewlekły, zaburzenia lękowe i depresyjne). Odpowiednie leczenie i uśmierzanie bólu u niemowląt i dzieci ma bardzo ważne znaczenie. W zależności od wieku dzieci bardzo różnie reagują na ból na przykład dzieci po urodzeniu w odpowiedzi na ból reagują zmianą mimiki twarzy na przykład przymykanie oczu, płaczą, nie mają apetytu, nie chcą się bawić, mają problemy z zaśnięciem. Dwulatki najczęściej są smutne, mało ruchliwe, 3–4 letnie dzieci potrafią powiedzieć co boli, pięcio-sześciolatki umiejętność co boli mają bardziej opanowaną, dzieci w wieku wczesnoszkolnym potrafią rozpoznać i opisać miejsce bólu, ale jeszcze mają problem z oceną jego intensywności, dopiero dzieci powyżej 11 lat osiągają zdolność postrzegania bólu w podobny sposób jak dorośli. Leczenie bólu u dzieci jest trudniejsze niż u dorosłych oprócz podawania leków przeciwbólowych można próbować innych sposobów leczenia bólu na przykład masaż, relaksacja, metod psychologicznych na przykład odciąganie uwagi dziecka od bólu za pomocą atrakcyjnych form aktywności. Metody te nie sprawią, że dziecko przestanie odczuwać ból, ale mogą sprawić, że będzie on dla nich mniej dokuczliwy i bardziej znośny.

Jakie leki przeciwbólowe są bezpieczne dla dzieci?

Leki przeciwbólowe dla dzieci zawierają bezpieczne substancje: ibuprofen i paracetamol. Występują pod różnymi nazwami handlowymi. Ibuprofen ma szerszy zakres zastosowania niż paracetamol, gdyż oprócz właściwości przeciwbólowych i przeciwgorączkowych wykazuje także działanie przeciwzapalne. Bardzo korzystne wykazuje działanie w przypadku takich chorób u dzieci jak: zapalenie ucha, zatok i dróg oddechowych.

Paracetamol jest to substancja przeciwbólowa i przeciwgorączkowa, bez działania przeciwzapalnego. Jest bardzo bezpiecznym lekiem, który nie podrażnia układu pokarmowego. Jest zalecany przez WHO jako lek podawany w pierwszej kolejności w leczeniu bólu i gorączki u dzieci. W przypadku nasilonych dolegliwości można łączyć te dwa leki ze sobą i podawać naprzemiennie w celu uzyskania skuteczniejszego działania terapeutycznego.

U dzieci do lat 12 nie można stosować kwasu acetylosalicylowego tak zwanej aspiryny ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu Reye”a, który objawia się hipoglikemią, uszkodzeniem wątroby, gwałtownymi wymiotami oraz wysoką śmiertelnością. Lekiem przeciwbólowym skutecznym w walce z bólem jest Pyralgina. Jest to lek tak zwanego drugiego rzutu i można go stosować u dzieci tylko pod kontrolą lekarską. Czasami w przypadku poważniejszych chorób na przykład reumatoidalne zapalenie stawów u dzieci stosuje się Naproxen, ale tylko z przepisu lekarza. Najszybszą metodą uśmierzania bólu małego dziecka to zastosowanie czopków przeciwbólowych z paracetamolem lub ibuprofenem. Są to czopki w różnych dawkach dostępne dla dzieci już od trzeciego miesiąca życia. Podanie leków przeciwbólowych w formie czopków pozwala mieć pewność, że cała dawka leku została przyjęta.

Dawkowanie leków przeciwbólowych u dzieci

Przy stosowaniu leków przeciwbólowych u dzieci należy sugerować się nie tylko wiekiem, ale i wagą dziecka, ponieważ dawki leków przeciwbólowych są zależne od masy ciała i należy je stosować zgodnie z zamieszczoną ulotką w opakowaniu.

W przypadku dzieci zalecana jednorazowa dawka leku paracetamolu podawana co 4-6 godzin wynosi 15 mg na kg masy ciała, natomiast dobowa 90 mg na kilogram masy ciała. Bezpieczna dawka dla ibuprofenu jednorazowa podawana co 6 -8 godzin wynosi 10 mg na kilogram masy ciała, natomiast dobowo można podać łącznie 30 mg na kilogram masy ciała. Paracetamol jest wchłaniany z przewodu pokarmowego w ilości 80 -90%. Ibuprofen bardzo szybko prawie całkowicie wchłania się z przewodu pokarmowego, co wpływa pozytywnie na jego skuteczność i szybkość działania, niestety daje też efekty niepożądane do których należy zaliczyć dolegliwości żołądkowo-jelitowe i toksyczne działanie na nerki. Czopki świetnie się sprawdzają u niemowlaków na przykład podczas ząbkowania, ale także u starszych dzieci podczas wymiotów. W przypadku czopków dawkowanie jest inne 15 mg czopka na 1 kg masy ciała. Czas działania tych leków jest różny. Paracetamol działa przez 4 godziny zaś ibuprofen od 6 do 8 godzin.

Leki przeciwbólowe dla dzieci bez recepty

W aptece dostępne są następujące leki przeciwbólowe dla dzieci bez recepty w postaci syropów i zawiesin na przykład jak: Apap, Ibum forte, Ibuprom forte, Nurofen forte, Paracetamol Hasco, Panadol. Syropy przeciwbólowe dla dzieci dostępne są o różnych smakach truskawkowym, pomarańczowym, malinowym. Do syropów dołączone są wygodne miarki, które umożliwiają dobrać dawkę odpowiednią do wieku i wagi dziecka. Spośród czopków stosowanych u dzieci należy wymienić: Efferalgan, Nurofen, Paracetamol.

Na uwagę zasługuje lek Pedicetamol w postaci kropli lub roztworu doustnego, który zawiera paracetamol i jest przeznaczony dla niemowląt od pierwszych dni życia i dzieci do lat 10 w dawce 100mg/ml.

Apap Junior to lek w formie truskawkowo waniliowego granulatu podawanego na język, który jest przeznaczony dla dzieci. Lek zawiera paracetamol, który działa przeciwbólowo oraz przeciwgorączkowo. Apap Junior stosuje się w objawowym leczeniu łagodnego i umiarkowanego bólu oraz gorączki u dzieci w wieku powyżej 4 lat.

Ibufen Junior miękkie kapsułki- to lek o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym przeznaczony dla dzieci od 6 lat, zawierający ibuprofen w dawce 200mg.

Do innych leków zawierających ibuprofen w postaci kapsułek do żucia zalicza się Nurofen Junior w dawce 100mg, a także Nurofen 200mg tabletki powlekane.

Wymienione leki stosuje się w celu złagodzenia bólu gardła, bólu zęba, bólu ucha oraz niewielkich bóli oraz objawów przeziębienia i grypy.

Leki przeciwbólowe dla dzieci należy zawsze stosować dokładnie tak, jak to opisano w ulotce dla pacjenta lub według zaleceń lekarza lub farmaceuty.