Jak łagodzić oparzenia skóry?

Oparzenia skóry bywają zarówno powierzchowne, jak i znacznie poważniejsze. W przypadku pierwszych zazwyczaj możemy poradzić sobie samodzielnie, korzystając z domowych sposobów. Poważne oparzenia wymagają jednak pomocy specjalisty, a w niektórych przypadkach leczenia szpitalnego. Gdy udzielamy pierwszej pomocy, powinniśmy skupić się na tym, aby zredukować do minimum uszkodzenia tkanek i zapobiec wdaniu się infekcji. Uszkodzona skóra staje się bowiem podatna na nadkażenia bakteryjne, które dodatkowo komplikują proces gojenia się. Jak łagodzić oparzenia skóry?

Przyczyny oparzeń
Stopnie oparzenia
Pierwsza pomoc w przypadku oparzeń powierzchownych
Jak postępować w przypadku oparzenia?
Co stosować na oparzenia?

Przyczyny oparzeń

Oparzenia to uszkodzenia skóry, do których dochodzi pod wpływem działania wysokiej temperatury. Jeśli chodzi o czynniki wywołujące oparzenia, to należy wymienić tutaj:

polanie wrzątkiem;
oddziaływanie na skórę silnych środków chemicznych, np. wybielaczy;
nadmierną ekspozycję na słońce
porażenie prądem;
porażenie piorunem.

Katar sienny, a zwykły różnice

Stopnie oparzenia

W zależności od tego, jak poważne jest uszkodzenie skóry wskutek oddziaływania wysokiej temperatury, wyróżniamy różne stopnie oparzenia.

Oparzenia I stopnia – mają najbardziej łagodny charakter. W ich przypadku wysoka temperatura uszkadza wyłącznie naskórek, czyli najbardziej zewnętrzną część skóry. Objawy oparzenia I stopnia obejmują zaczerwienienie skóry, lekki obrzęk i bolesne pieczenie skóry. Do tego rodzaju uszkodzeń skóry najczęściej dochodzi wskutek krótkotrwałego oddziaływania pary wodnej, gorącej, ale nie wrzącej wody lub nadmiernej ekspozycji skóry na promienie słoneczne. Zaczerwienie skóry w przypadku oparzeń I stopnia utrzymuje się do kilku dni. Naskórek z czasem naturalnie złuszcza się i zastępują go nowe, nieuszkodzone komórki. Oparzenia I stopnia ze względu na swój powierzchowny charakter nie prowadzą do powstawania blizn.
Oparzenia II stopnia – najczęściej dochodzi do nich wskutek oblania wrzątkiem, gorącym olejem, oddziaływania pary wodnej lub oparów zawierających chemikalia. Oparzenia II stopnia mogą mieć charakter powierzchowny, wówczas obejmują naskórek i fragment skóry właściwej. Towarzyszą im objawy takie jak zaczerwienienie i obrzęk oraz pęcherze wypełnione płynem surowiczym o żółtawym zabarwieniu. W skład pęcherzy wchodzi martwy naskórek, który ulega wybrzuszeniu w wyniku magazynowania się pod nim płynu surowiczego. Na granicy naskórka ze skórą właściwą występują silne procesy zapalne i martwicze, które sygnalizuje silny ból. Gojenie lekkich oparzeń II stopnia trwa od 10 do 14 dni. Te nie pozostawiają po sobie widocznych blizn, lecz jedynie drobne przebarwienia. Niestety, czasem oparzenia II stopnia są głębokie. Swoim zasięgiem obejmują nie tylko naskórek, ale też cały przekrój skóry właściwej. Oparzenia II stopnia głębokie manifestują się białą skórą z czerwonymi punktami, które świadczą o powierzchownej martwicy. Ponadto uszkodzeniom tym towarzyszy ból, ale jest on dużo mniejszy niż w przypadku oparzeń II stopnia o charakterze powierzchownym, ponieważ wysoka temperatura zniszczyła zakończenia nerwowe. Oparzenia II stopnia głębokie goją się przez 3 tygodnie. Niestety, po niefortunnym zdarzeniu mogą pozostać nam nieestetyczne blizny.
Oparzenia III stopnia – w ich przypadku mamy do czynienia z bardzo poważnymi uszkodzeniami, które wymagają hospitalizacji. Dochodzi do nich w wyniku dłuższego oddziaływania wrzątku, kontaktu z otwartym ogniem lub długotrwałego oddziaływania gorącego oleju. Osoby, u których stwierdzono oparzenia III stopnia, mają zniszczoną całą warstwę skóry, a czasem nawet głębiej usytuowane tkanki. Oparzenia III stopnia prowadzą do martwicy skóry. Gdy obszar martwiczy ulegnie wysuszeniu, pojawiają się białoszare i żółte strupy. Osoby, u których stwierdzono oparzenia III stopnia, wymagają podania silnych leków przeciwbólowych, ponieważ w ich przypadku ból jest bardzo nasilony. Co ciekawe, zewnętrzna część skóry pozostaje niewrażliwa na dotyk. Ból natomiast pochodzi z głębszych warstw. Po pewnym czasie obumarłe tkanki oddzielają się, w rezultacie czego powstają ziarniny i blizny. W przypadku oparzeń III stopnia pacjent często musi zostać poddany operacji przeszczepu skóry.
Oparzenia IV stopnia – to najgorszy typ oparzenia, obejmuje bowiem nie tylko skórę, ale też wszystkie tkanki aż do kości. Ulegają one zwęgleniu i martwicy. U osób, które doświadczyły oparzeń IV stopnia bardzo często można zobaczyć wystające narządy wewnętrzne, mięśnie oraz ścięgna. Do zwęglenia tkanek dochodzi wskutek długotrwałego działania otwartego ognia lub porażenia prądem.

Katar sienny, a zwykły różnice

Pierwsza pomoc w przypadku oparzeń powierzchownych

Najczęściej mamy do czynienia z oparzenia powierzchownymi. W ich przypadku można zdać się na domowe metody. W przypadku oparzenia I stopnia należy trzymać oparzone miejsce pod strumieniem zimnej wody przez kilkadziesiąt sekund. Jeśli dysponujemy produktem do oczyszczania ran np. płynem na rany SutriSept, możemy nim przemyć lekko oparzone miejsce. Taki preparat nie tylko przyspieszy proces gojenia, ale też zapobiegnie ewentualnym nadkażeniom bakteryjnym w miejscu uszkodzenia skóry. Po przemywaniu lekko oparzonego miejsca, suszymy je za pomocą jałowej gazy, nie wykorzystujemy do tego celu zwykłych chusteczek higienicznych, ponieważ mogą się na nich znajdować różnego rodzaju drobnoustroje potencjalnie chorobotwórcze. Na koniec zabezpieczamy oparzone miejsce suchym i czystym opatrunkiem.

Jak postępować w przypadku oparzenia?

Powyżej omówiliśmy pierwszą pomoc w przypadku oparzeń powierzchownych. Czasem jednak uszkodzenie tkanek jest znacznie poważniejsze. Pierwsza pomoc przy oparzeniach zależy od wielu czynników. Poniżej przedstawiamy w punktach najważniejsze informacje. • Ciężkie oparzenie, któremu towarzyszy utrata przytomności przez osobę poszkodowaną, często wiąże się z podejrzeniem poparzenia dróg oddechowych. W związku z tym, iż jest to sytuacja potencjalnie zagrażająca życiu, należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe. • Gdy człowiek płonie, należy go położyć. Wiele osób odruchowo zaczyna się nerwowo poruszać, gdy dostrzeże na swoim ciele ogień, tymczasem w ten sposób tylko nasila pożar. Ogień na ciele człowieka gasimy przy użyciu koca, polewając go wodą lub tocząc osobę poszkodowaną po podłożu. Po ugaszeniu pożaru należy schłodzić miejsce uszkodzenia tkanki za pomocą chłodnych okładów lub pod bieżącym strumieniem wody. Jest to bardzo ważne, ponieważ sprawnie udzielona pierwsza pomoc, przyczynia się do zmniejszenia energii cieplnej miejsca poparzonego, co poprawia rokowania osoby poszkodowanej. W międzyczasie należy wezwać pogotowie ratunkowe. • Jeśli jesteśmy świadkami porażenia prądem, powinniśmy wyłączyć źródło zasilania i dopiero wówczas przystąpić do udzielania pierwszej pomocy. Jeśli będziemy odciągać poszkodowanego od działającego gniazdka z elektrycznością, sami możemy zostać porażeni prądem i w rezultacie poważnie poparzeni. Woda, która krąży w naszym organizmie działa bowiem niczym doskonały przewodnik. Osobę poszkodowaną należy zabezpieczyć, położyć ją lub usadzić w bezpiecznym miejscu, a następnie wykonując chłodne okłady, zadzwonić po pogotowie.

Co stosować na oparzenia?

Na rynku mamy liczne żele i kremy łagodzące oparzenia takie jak Alantan Plus. Zawiera on dwie substancje czynne alantoinę i deksopantenol. Można go wykorzystać w przypadku leczenia oparzeń słonecznych oraz oparzeń będących skutkiem radioterapii czy fototerapii. Jeśli chodzi o maści łagodzące oparzenia to dobrze, gdy łączą one w sobie działanie niwelujące podrażnienia z aktywnością przeciwbakteryjną. Przykładem takiego preparatu jest maść Altabactin, która zawiera neomycynę i bacytracynę, czyli substancje o właściwościach antybakteryjnych. Produkt ten zapobiega nadkażeniom bakteryjnym w miejscach uszkodzonych przez oparzenie. Żele i kremy łagodzące oparzenia takie jak Bepanthen czy Alantan Plus są nam dość dobrze znane. Większość z nas korzystała z nich, choć raz w życiu. W końcu jesteśmy nieustannie narażeni na przypadkowe dotknięcie rozpalonego żelazka czy zbyt gorącego kubka. Nie każdy jednak wie, iż istnieją plastry żelowe na oparzenia takie jak URGO opatrunek z kompresem hydrokoloidowym. Warto sięgnąć po ten produkt, ponieważ hydrokoloidowy kompres absorbuje wydzielinę z rany, w rezultacie czego powstaje biały żel.