Problemy z laktacją – jak sobie z nimi poradzić?
Mleko matki nie bez powodu uchodzi za najlepszy pokarm dla noworodka. Zawiera szereg cennych substancji. Oprócz składników odżywczych takich jak węglowodany, tłuszcze i białka, znajdziemy w nim także cenne witaminy i minerały. Na tym jednak nie kończą się dobroczynne składniki obecne w mleku matki. Wraz z własnym pokarmem kobieta przekazuje swojemu dziecku przeciwciała, białe krwinki wzmacniające odporność, komórki macierzyste wspomagające rozwój i leczenie organów oraz enzymy. Te ostatnie odpowiadają za obniżenie energii aktywacji reakcji, co przyspiesza procesy biochemiczne zachodzące w organizmie maluszka. Niestety, czasem pojawiają się problemy z laktacją. Jak sobie z nimi poradzić?
- Dlaczego mleko matki jest najlepsze dla dziecka?
- Jak powinna wyglądać prawidłowa laktacja?
- Przyczyny słabej laktacji
- Co zrobić w przypadku słabej laktacji?
- Co to jest kryzys laktacyjny?
- Jak można wspomagać laktację?
- Czy warto korzystać z laktatora?
Dlaczego mleko matki jest najlepsze dla dziecka?
Do 6. miesiąca życia kobieta powinna karmić maluszka wyłącznie własnym mlekiem. WHO oraz szereg innych znaczących organizacji zaleca karmienie piersią do 1. roku życia. Mleko matki wpływa korzystnie na rozwój niemowlęcia, ponadto sprzyja budowaniu bliskości między matką a dzieckiem. Niestety, nie zawsze wszystko przebiega zgodnie z planem. U części kobiet pojawiają się problemy z laktacją. Jednak te nie zawsze muszą oznaczać całkowite przejście na mleko modyfikowane.
Jak powinna wyglądać prawidłowa laktacja?
Gdy organizm kobiety po porodzie działa prawidłowo, wytwarzana jest prolaktyna. To właśnie ten hormon przyczynia się do produkcji pokarmu w pęcherzykach mlecznych. Obserwuje się tutaj sprzężenie zwrotne dodatnie. Kobieta, która często przykłada dziecko do piersi i to wykazuje prawidłowy odruch ssania brodawki sutkowej, ma wyższy poziom prolaktyny, a co za tym idzie więcej mleka dla maluszka. W sytuacji, gdy noworodek nie chce ssać piersi, ponieważ ma np. problem z wędzidełkiem języka, w organizmie młodej mamy zaczyna brakować prolaktyny i pokarmu jest niewiele. Czasem matki nadmiernie wydłużają przerwę między kolejnymi karmieniami, licząc na to, że w ich sutkach uzbiera się więcej mleka. Nic bardziej mylnego. Im częściej przykłada się dziecko do piersi, a ono wykazuje prawidłowy odruch ssania, tym wyższy poziom prolaktyny i więcej mleka. Niektóre młode mamy uważają też, że miękki sutek równa się brakowi pokarmu. Tymczasem podczas ssania ten może być produkowany na bieżąco. Czasem jednak dziecko nie radzi sobie z piersią lub zwyczajnie nie chce ssać. W takiej sytuacji można pomyśleć o odciąganiu pokarmu laktatorem.
Przyczyny słabej laktacji
Przyczyny słabej laktacji są bardzo zróżnicowane. Czasem problem leży po stronie matki, zdarza się jednak, iż ten znajduje się po stronie dziecka. Wśród najczęstszych przyczyn słabej laktacji wymienia się:
- stany chorobowe u niemowlęcia takie jak ankyloglosja czy rozszczep podniebienia;
- nieprawidłowe wchłanianie składników odżywczych z przewodu pokarmowego noworodka, powoduje nieprzyjemne dolegliwości i może zniechęcać dziecko do spożywania mleka matki;
- problemy natury neurologicznej u maluszka;
- problemy metaboliczne u dziecka;
- niedorozwój piersi, czyli niedostateczna ilość tkanki gruczołu mlecznego u matki;
- niewłaściwy sposób karmienia maluszka;
- nadmierna utrata krwi przez matkę podczas porodu;
- występowanie zespołu policystycznych jajników u matki;
- przebyte operacje oraz urazy mechaniczne piersi, jednak nie wszystkie zabiegi uniemożliwiają naturalne karmienie maluszka;
- stosowanie niektórych suplementów diety, których składniki mogą zmniejszać wytwarzanie pokarmu.
Co zrobić w przypadku słabej laktacji?
Jeśli zauważysz, że dziecko zbyt wolno przybiera na wadze, zużywasz zbyt mało pieluszek lub dziecko jest odwodnione, o czym świadczy zbyt czerwony mocz oraz suche wargi, to znak, że zmagasz się ze słabą laktacją. Co zrobić w przypadku niedostatecznej laktacji? Poniżej przedstawiamy kilka rozwiązań, które warto rozważyć:
- konsultacja ze specjalistą od karmienia piersią – warto upewnić się najpierw, czy sam proces karmienia przebiega w sposób prawidłowy. Młodym mamom często wydaje się, że kierując się instynktem, wszystko robią prawidłowo, jednak czasem konieczne jest wprowadzenie drobnych korekt. Być może maluszek nieprawidłowo chwyta pierś. Czasem dobre rezultaty przynosi też zmiana pozycji karmienia lub sposobu przystawiania dziecka do piersi. Z pewnością warto wypróbować różne rozwiązania, zanim przejdzie się do kolejnych punktów z naszej listy;
- przytulanie dziecka podczas karmienia – to rozwiązanie może wielu osobom wydawać się dość nietypowe, jednak podczas okazywania czułości maluszkowi, dochodzi do uwolnienia oksytocyny. Ta nie bez powodu bywa określana mianem hormonu przywiązania, należy jednak zaznaczyć, iż przyczynia się również do produkcji mleka;
- rozładowywanie stresu – za problemy z laktacją bardzo często odpowiada stres. Gdy dziecko nie przybiera na wadze, często obwiniamy się o ten stan. A to tylko nasila problemy z laktacją. Aby ich uniknąć, warto nauczyć się rozładowywać stres. Podczas karmienia piersią włącz uspokajającą muzykę, możesz też przed przystąpieniem do tej czynności skorzystać z relaksującej kąpieli w wannie. Najważniejsze, aby znaleźć rozwiązanie, które skutecznie zmniejszy syntezę hormonów stresu, do których zaliczamy kortyzol, adrenalinę i noradrenalinę;
- odciąganie pokarmu za pomocą laktatora – czasem warto skorzystać z urządzenia takiego jak laktator, zwłaszcza gdy dziecko nie wykształciło prawidłowego odruchu ssania piersi lub zwyczajnie nie chce tego robić. Ten mechanicznie odciągnie z naszych sutków pokarm, zwiększając tym samym produkcję prolaktyny odpowiedzialnej za syntezę mleka;
- podawanie dziecku mleka od dawczyń lub mleka modyfikowanego – jeśli sama nie wytwarzasz dostatecznej ilości pokarmu, możesz skorzystać z usług banku mleka. Kobiety, które oddają w nim pokarm, zostały starannie przebadane, dzięki czemu zyskujesz pewność, iż karmiąc nim swojego maluszka, nie zarazisz go żadną groźną chorobą, w tym nie zainfekujesz wirusem HIV. Czasem dobrym rozwiązaniem jest karmienie dziecka naprzemiennie piersią i mlekiem modyfikowanym np. Bebilon Advance 1 czy Bebiko 1
Co to jest kryzys laktacyjny?
Kryzys laktacyjny w pewnym momencie przydarza się każdej kobiecie karmiącej piersią. Pod tym określeniem kryje się chwilowy brak pokarmu. Niestety, wiele młodych mam zbyt wcześnie zraża się do karmienia piersią i przechodzi na mleko modyfikowane. Tymczasem warto pamiętać, iż kryzys laktacyjny minie, mimo iż sutki sprawiają wrażenie miękkich oraz pozbawionych mleka. Wystarczy przyłożyć do nich maluszka, aby ten poprzez odruch ssania w naturalny sposób pobudził uwalnianie prolaktyny. Ta z kolei napędzi produkcję mleka.
Jak można wspomagać laktację?
Jeśli zastanawiasz się, jak pobudzić laktację, mamy dla ciebie kilka sprawdzonych sposobów. Tak naprawdę musisz stosować się do paru poniższych zasad, aby móc nakarmić maluszka własnym pokarmem.
- Pamiętaj o częstym i efektywnym opróżnianiu piersi, powinnaś karmić maluszka nie tylko za dnia, ale też w nocy. Im częściej dziecko jest przystawiane do piersi, tym więcej prolaktyny uwalnia twój organizm, a to sprzyja zwiększonej syntezie mleka. Pamiętaj, aby podczas karmienia w pełni opróżnić co najmniej jedną pierś. Aby nastąpiło opróżnienie sutka, dziecko powinno ssać go przez co najmniej 10 minut.
- Zdrowa i zbilansowana dieta. Powinnaś dostarczać swojemu organizmowi odpowiednią ilość płynów i pokarmowych zasobnych w składniki odżywcze – węglowodany, białka, tłuszcze, witaminy i minerały. Niedożywienie matki może bowiem przełożyć się na problemy z laktacją. Organizm zdaje sobie bowiem sprawę, iż zarządza bardzo ograniczonymi zasobami i nie chce ich przekazywać maluszkowi, aby zanadto nie osłabiać kobiety.
- Spokój i dobre samopoczucie mamy. Wiele kobiet nie ma szans na spokojne przespanie nocy, co tylko potęguje ich stres i ogólne rozdrażnienie. Niestety, zdenerwowanie powoduje problemy z laktacją. Warto zatem zadbać o zdrowy sen i znaleźć sposób na rozładowanie napięcia nerwowego, np. sięgając po dobrą książkę lub rozmawiając z przyjaciółką przez telefon.
- Mieszanki ziołowe poprawiające przemianę materii. Wiele z nich wykazuje działanie mlekopędne. Ponadto starannie dobrane zioła wykazują właściwości uspokajające i dostarczają niezbędnych minerałów. Produktem godnym uwagi jest Femaltiker Plus.
Czy warto korzystać z laktatora?
Laktator to urządzenie, które służy do odciągania pokarmu z piersi matki. Sam proces zachodzi w wyniku wytwarzania podciśnienia. Co ciekawe, laktator sprzyja syntezie prolaktyny i zwiększeniu ilości wytwarzanego pokarmu. Ponadto to niepozorne urządzenie czyni młodą mamę niezależną i pozwala jej czasem wyjść z domu, zostawiając maluszka pod czujnym okiem taty lub babci. Dzięki odciąganiu mleka kobieta nie musi też za każdym razem wstawać do płaczącego noworodka, przez co może spokojnie się wyspać i zniwelować stres, który jest największym wrogiem laktacji. Niewątpliwie warto zainwestować w dobrej jakości laktator. Na szczególną uwagę zasługuje Laktator Microlife BC 100 Soft ręczny. Niezależnie od tego, czy karmisz dziecko piersią, czy korzystasz z laktatora, brodawki piersiowe narażone są na bolesne otarcia i spękania. W związku z tym warto o nie zadbać, sięgając po lanolinę kosmetyczną Ziaja.