Kamica nerkowa – objawy i leczenie
Spis treści:
- Co to są kamienie nerkowe?
- Przyczyny powstawania kamieni nerkowych
- Objawy kamieni nerkowych
- Leczenie kamicy nerkowej
Kamica nerkowa, zwana też kamicą moczową jest często występującą chorobą między 30 a 50 rokiem życia. Stosunek zachorowalności mężczyzn do kobiet wynosi 3:1. Jej rozwój związany jest ze skłonnością do wytrącania z moczu rozpuszczonych w nim składników mineralnych lub organicznych w postaci kryształów, które łączą się i tworzą w drogach moczowych mniejsze lub większe kamienie.
Co to są kamienie nerkowe?
- Suplement diety
- Kapsułki
- Lek ziołowy
- Tabletki
Kamienie nerkowe to złogi o zróżnicowanym kształcie, barwie i wielkości od malutkich drobin do tworów o średnicy 50mm, które powstają i gromadzą się w układzie moczowym, powodując kamicę nerkową.
Duże kamienie tworzą się przez lata, ale małe mogą powstać w ciągu 1-2 tygodni. Małe kamienie zostają wydalone z moczem albo zalegają w drogach moczowych, najczęściej w miedniczce nerkowej i powiększają się stopniowo wskutek odkładania się na ich powierzchni coraz to nowych złogów mineralnych.
Do najczęstszych kamieni nerkowych należą:
- kamienie szczawianowe;
- kamienie moczanowe;
- kamienie fosforanowe.
Drobne kamienie mogą zostać wydalone z nerki wraz z moczem. Większe pozostają w miedniczce i prowadzą do postępującego uszkodzenia miąższu nerki wskutek zastoju moczu i zakażenia.
Najbardziej charakterystycznym objawem kamicy nerkowej jest atak kolki nerkowej, który charakteryzuje się bardzo silnym bólem. Często towarzyszy jej:
- krwiomocz;
- białkomocz;
- nudności i wymioty.
Bezpośrednią przyczyną kolki nerkowej jest zablokowanie przez kamień moczowodu lub powolne i postępujące wydalanie kamienia wzdłuż niego. Dolegliwości bólowe wynikają z obkurczania mięśni wokół kamienia, czego konsekwencją jest zastój moczu i zwiększenie ciśnienia w drogach moczowych. Napad kolki nerkowej jest poważnym stanem, którego pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować. Może doprowadzić do powstania:
- wodonercza i roponercza;
- sepsy;
- ostrego uszkodzenie nerek.
Przyczyny powstawania kamieni nerkowych
Kamienie nerkowe powstają, gdy dochodzi do wykrystalizowania związków obecnych w moczu.
Proces krystalizacji ułatwiają:
- infekcje bakteryjne układu moczowego;
- picie niedostatecznej ilości płynów;
- dieta zbyt bogata w szczawiany - związki obecne m.in. w rabarbarze, szpinaku i kawie.
Kamienie nerkowe powstają też w wyniku zaburzeń hormonalnych prowadzących do nagromadzenia pewnych związków we krwi.
Pośród innych czynników zwiększających ryzyko wymienia się jeszcze: wady układu moczowego, skłonności dziedziczne, przyjmowanie niektórych leków m.in. kortykosteroidów i preparatów alkalizujących. W przypadku kobiet rozwojowi choroby może sprzyjać ciąża, przy której zwiększa się ryzyko zastoju moczu i w konsekwencji zakażenia.
Objawy kamieni nerkowych
Najczęstszym objawem kamicy nerkowej jest silny, ostry ból umiejscowiony w okolicy lędźwiowej promieniujący ku dołowi w kierunku pęcherza, cewki i zewnętrznej powierzchni uda, zwany kolką nerkową. Zazwyczaj zjawia się on nagle. Ból rośnie aż do osiągnięcia największego natężenia, które trwa około minuty, następnie łagodnieje, aby po kilku minutach powrócić. Innymi objawami kamicy nerkowej są trudności w oddawaniu moczu i czasami krew w moczu. Niekiedy kamica nerkowa przebiega bezobjawowo. Nawet duże kamienie nerkowe mogą pozostawać niezauważone tak długo, jak pozostają w miejscu. Drobne kamyki mogą wywołać dotkliwy ból, kiedy opuszczają nerkę i w drodze do pęcherza niszczą wyściółkę dróg moczowych. W kolce nerkowej chory odczuwa silny ból przy lekkim uderzeniu w okolicy nerki brzegiem dłoni lub pięścią. Do lekarza należy udać się, jeśli pojawi się któryś z wyżej wymienionych objawów. Po przebytym napadzie kolki nerkowej należy poddać się dalszej diagnostyce:
- badanie moczu;
- USG układu moczowego.
Leczenie kamicy nerkowej
- Lek ziołowy
- Suplement diety
- Kapsułki
W większości przypadków kamienie nerkowe wydalane są samoczynnie co wiąże się z dolegliwościami bólowymi. Zachowawcze leczenie kamicy nerkowej polega na stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, leków rozkurczowych i przeciwbólowych np. No-spa, Pyralginum. Środki te rozszerzają drogi moczowe i ułatwiają wypłukanie kamieni. Przy kamicy nerkowej należy zastosować odpowiednią dietę, pić duże ilości płynów, szczególnie moczopędnych wód mineralnych. Dieta powinna być zróżnicowana, bogata w warzywa i owoce oraz pokarmy ubogie w szczawiany (biały ryż, kalafior, jabłka bez skórki, winogrona, jajka). Należy też ograniczyć ilość spożywanej soli i białek pochodzenia zwierzęcego, dbać o odpowiedni poziom wapnia (1 gram dziennie). Ważna jest również aktywność fizyczna oraz utrzymanie odpowiedniej dla ciała wagi. Należy zwracać uwagę na pH spożywanych płynów, najzdrowsze są te o pH obojętnym np. woda, wskazane jest pić przynajmniej od 2,5 –3 litrów dziennie. Leczenie kamicy nerkowej ma na celu zapobieganie powstawaniu nowych kamieni, powiększaniu się istniejących i występowanie napadów bólowych. Duże kamienie nerkowe, których samoistne odejście nie jest możliwe usuwamy za pomocą litotrypsji, czyli kruszeniu kamieni falami wstrząsowymi wytwarzanymi zewnątrz ustrojowo. W przypadkach zakażenia i zmian zastoinowych w nerce podejmuje się leczenie operacyjne. W terapii naturalnej kamicy nerkowej wykorzystuje się zioła i ekstrakty roślinne takie jak: mniszek lekarski, rumianek, kłącze perzu, rdest ptasi, liście brzozy, nawłoć, borówka brusznicy, a także do picia olej lniany i olej z czarnuszki. Zioła te wykazują działanie zapobiegające powstawaniu piasku w nerkach, przyspieszają rozpuszczanie i wydalanie zalegających kamieni nerkowych, powstrzymują proces krystalizacji moczu. Pomocniczo w kamicy dróg moczowych można stosować pastę Fitolizyne do picia oraz zażywać kapsułki Fitolizyna Nefrocaps.